ტყის საერთაშორისო დღესთან დაკავშირებით, ნიკო კეცხოველის პრემია 2017-სა და კონკურს „ფოტოსინთეზის" ფინალური ტური და დაჯილდოების ცერემონია გაიმართა. ღონისძიებაში მონაწილეობა საქართველოს 23 საჯარო სკოლის მოსწავლეებმა მიიღეს.

ნიკო კეცხოველის 2017 წლის პრემიის სახელწოდება „მწვანე რეაქცია", რომლის ფარგლებშიც, ათასამდე გარემოსდაცვითი ღონისძიება გაიმართა. სასკოლო ინიციატივებმა საქართველოს ყველა რეგიონი მოიცვა, მათ შორის, ოკუპირებული აფხაზეთიც.

პრემიის ფარგლებში  გარემოსდაცვითი  მრავალი  ღონისძიება ჩატარდა.  საუკეთესო 100 სკოლიდან ფინალურ ტურში ერთმანეთს 23 სკოლა შეეჯიბრა. თითოეულს მიენიჭა „მწვანე სკოლის"  სტატუსი,   გადაეცა დროშა და  სერთიფიკატი.  

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის მოვალეობის შემსრულებელმა ვახტანგ ყოლბაიამ ოკუპირებული აფხაზეთის გალის რაიონის ერთ-ერთი წარმატებული სკოლის ეკოკლუბის წევრებს საჩუქრად პლანშეტი გადასცა, ხოლო აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის  სამინისტროსგანაც საჩუქრად ენციკლოპედიები მიიღეს.

პრემიის გამარჯვებულებმა საჩუქრად სასკოლო-საზოგადოებრივი ცენტრების, ე.წ. „ეკო-ჰაბების" პროექტები მიიღეს, რომელიც ყველაზე აქტიურ სამ სკოლას ყოველგვარი სამუშაო პირობით უზრუნველყოფს.

ინიციატივა კავკასიის გარემოსდაცვითი არასამთავრობო ორგანიზაციების ქსელის (CENN) მიერ, ავსტრიის თანამშრომლობა განვითარებისათვის (ADC) ფინანსური მხარდაჭერით განხორციელდა. ნიკო კეცხოველის პრემიის თანაორგანიზატორები არიან გარემოსა და ბუნებრივი რესურსების დაცვისა და განათლების სამინისტროები.

ღონისძიებას საქართველოს გარემოსა და ბუნებრივი რესურსების დაცვის მინისტრი გიგლა აგულაშვილი, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის მოვალეობის შემსრულებელი ვახტანგ ყოლბაია, საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების მინისტრის მოადგილე ლია გიგაური, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და  კულტურის  სამინისტროს განათლებისა და საგანმანათლებლო პროგრამების, გალის საგანმანათლებლო რესურსცენტრის, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის სოფლის მეურნეობისა და გარემოსდაცვის დეპარტამენტის წარმომადგენლები, საერთაშორისო, საზოგადოებრივი და კერძო ორგანიზაციების წარმომადგენლები ესწრებოდნენ.

თბილისში, ვაშლიჯვრის დასახლებაში მდებარე აფხაზეთის №2 საჯარო სკოლის მოსწავლეებმა აფხაზურ ენაზე შექმნილი მინი-სპექტაკლი „ყელში მობჯენილი მონატრება..." წარმოადგინეს. სპექტაკლში ნაჩვენები იყო აფხაზებისა და ქართველების მეგობრული და სიყვარულით სავსე თანაცხოვრება, ასევე აფხაზური ტრადიციები და სტუმართმასპინძლობა. სპექტაკლის მსველობისას გაჟღერდა ქართულ-აფხაზური სიმღერები, შესრულდა აფხაზური ცეკვები.

ღონისძიებას აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის მოვალეობის შემსრულებელი ვახტანგ ყოლბაია, შერიგებისა და სამოქალაქო თანასწორობის საკითხებში სახელმწიფო მინისტრის პირველი მოადგილე პეტრე კანკავა, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის მინისტრი დიმიტრი ჯაიანი, საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროს ეროვნული სასწავლო გეგმების დეპარტამენტის წარმომადგენელი თამარ ჯაყელი და აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის მინისტრის  პირველი მოადგილე მანანა ქვაჩახია ესწრებოდნენ.

2017 წლის 18 მარტს  აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის დევნილთა საქმეების დეპარტამენტის დევნილთა განსახლებისა და სოციალური დაცვის განყოფილების ორგანიზებით აფხაზეთიდან დევნილმა  სოციალურად დაუცველმა  ბავშვებმა  მონაწილეობა მიიღეს თბილისის მერიის მუნიციპალიტეტის ვაკის რაიონის გამგეობის მიერ ორგანიზებულ სპორტულ – გასართობ ღონისძიებებში.

2017 წლის 19 მარტს გამოჩენილი ქართველი პოეტი და საზოგადო მოღვაწე გენო კალანდია თბილისის სიონის ღვთისმშობლის მიძინების საპატრიარქო ტაძრიდან ქართულმა საზოგადოებამ უკანასკნელ გზაზე გააცილა.

სიონის ტაძარში პოეტთან გამოსამშვიდობებლად და ოჯახის წევრებისთვის მისასამძიმრებლად, იმყოფებოდა ასობით ადამიანი საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდან, მათ შორის საქართველოს აღმასრულებელი და საკანონმდებლო ხელისუფლებისა და აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის ხელისუფლების წარმოამდგენლები, პოლიტიკოსები, საზოგადო მოღვაწეები, აფხაზეთიდან დევნილი საზოგადოება.

გამოსამშვიდობებელი სიტყვები წარმოთქვეს აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის მოვალეობის შემსრულებელმა ვახტანგ ყოლბაიამ, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარე ელგუჯა (გია) გვაზავამ, აჭარის მწერალთა კავშირის თავმჯდომარე დავით თედორაძემ, საქართველოს სახალხო არტისტმა გოგი ქავთარაძემ, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის მინისტრმა დიმიტრი ჯაიანმა. სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქის, უწმინდესისა და უნეტარესის ილია მეორის სამძიმრის წერილი წაიკითხა მამა იოანემ და გარდაცვლილის სულის მოსახსენიებელი პანაშვიდი გადაიხადა.

გენო კალანდია მცხეთაში, დავით აღმაშენებლის სახელობის ეკლესიის ეზოში დაკრძალეს.

2017 წლის 19 მარტს გამოჩენილი ქართველი პოეტი და საზოგადო მოღვაწე გენო კალანდია თბილისის სიონის ღვთისმშობლის მიძინების საპატრიარქო ტაძრიდან ქართულმა საზოგადოებამ უკანასკნელ გზაზე გააცილა.

სიონის ტაძარში პოეტთან გამოსამშვიდობებლად და ოჯახის წევრებისთვის მისასამძიმრებლად, იმყოფებოდა ასობით ადამიანი საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდან, მათ შორის საქართველოს აღმასრულებელი და საკანონმდებლო ხელისუფლებისა და აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის ხელისუფლების წარმოამდგენლები, პოლიტიკოსები, საზოგადო მოღვაწეები, აფხაზეთიდან დევნილი საზოგადოება.

გამოსამშვიდობებელი სიტყვები წარმოთქვეს აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის მოვალეობის შემსრულებელმა ვახტანგ ყოლბაიამ, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარე ელგუჯა (გია) გვაზავამ, აჭარის მწერალთა კავშირის თავმჯდომარე დავით თედორაძემ, საქართველოს სახალხო არტისტმა გოგი ქავთარაძემ, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის განათლებისა და კულტურის მინისტრმა დიმიტრი ჯაიანმა. სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქის, უწმინდესისა და უნეტარესის ილია მეორის სამძიმრის წერილი წაიკითხა მამა იოანემ და გარდაცვლილის სულის მოსახსენიებელი პანაშვიდი გადაიხადა.

გენო კალანდია მცხეთაში, დავით აღმაშენებლის სახელობის ეკლესიის ეზოში დაკრძალეს.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობისა და აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის ჯანდაცვის სამინისტროს ორგანიზებით დაბა წყნეთში მცხოვრებ დევნილთათვის უფასო სამედიცინო გამოკვლევები ჩატარდა.

გამოკვლევები ორი დღის განმავლობაში მიმდინარეობდა და მასში მონაწილეობას იღებდნენ „ნიუ ვიჟენ საუნივერსიტეტო კლინიკის“ წამყვანი სპეციალისტები. ამ დღეების განამავლობაში მოქალაქეებმა მიიღეს  ოჯახის ექიმის, ქირურგის, პედიატრის, დერმატოლოგის, ნევროლოგის, კარდიოლოგის, ოფთალმოლოგის, ენდოკრინოლოგის, უროლოგისა და ოტოლარინგოლოგის მომსახურება. აგრეთვე ჩაუტარდათ ელექტროკარდიოგრაფიული და ულტრასინოსკოპიური გამოკვლევები.

სამედიცინო გამოკვლევების პარალელურად, დევნილებს უფასოდ დაურიგდათ სხვადასხვა დანიშნულების მედიკამენტი.

გამოკვლევებს აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის მოვალეობის შემსსრულებელი ვახტანგ ყოლბაია, აფხაზეთის ჯანდაცვის მინისტრი ქეთევან ბაკარაძე და აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის დევნილთა საქმეების დეპარტამენტის თავმჯდომარე კონსტანტინე კუჭუხიძე ესწრებოდნენ. ღონისძიების ორგანიზებაში აქტიურად იყვნენ ჩართულნი აღმოსავლეთ საქართველოში აფხაზეთის მთავრობის წარმომადგენლობის თანამშრომლები.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობისა და აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის ჯანდაცვის სამინისტროს ორგანიზებით, დევნილთა საქმეების დეპარტამენტისა და აღმოსავლეთ საქართველოში აფხაზეთის მთავრობის წარმომადგენლობის ხელშეწყობით  დაბა წყნეთში მცხოვრებ დევნილთათვის უფასო სამედიცინო გამოკვლევები ჩატარდა.

        გამოკვლევები ორი დღის განმავლობაში მიმდინარეობდა და მასში მონაწილეობას იღებდნენ „ნიუ ვიჟენ საუნივერსიტეტო კლინიკის“ წამყვანი სპეციალისტები. ამ დღეების განამავლობაში მოქალაქეებმა მიიღეს  ოჯახის ექიმის, ქირურგის, პედიატრის, დერმატოლოგის, ნევროლოგის, კარდიოლოგის, ოფთალმოლოგის, ენდოკრინოლოგის, უროლოგისა და ოტოლარინგოლოგის მომსახურება. აგრეთვე ჩაუტარდათ ელექტროკარდიოგრაფიული და ულტრასინოსკოპიური გამოკვლევები.

    სამედიცინო გამოკვლევების პარალელურად, დევნილებს უფასოდ დაურიგდათ სხვადასხვა დანიშნულების მედიკამენტი.

      გამოკვლევების პროცესის მონიტორინგს აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის მოვალეობის შემსსრულებელი ვახტანგ ყოლბაია, აფხაზეთის ჯანდაცვის მინისტრი ქეთევან ბაკარაძე და აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის დევნილთა საქმეების დეპარტამენტის თავმჯდომარე კონსტანტინე კუჭუხიძე ახორციელებდნენ.

აფხაზეთის მთავრობაში აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის თავმჯდომარის მოვალეობის შემსრულებელი ვახტანგ ყოლბაია საქართველოში თურქეთის საერთაშორისო თანამშრომლობის სააგენტო „TIKA"-ს თბილისის ოფისის კოორდინატორს ჰუსეინ შანლის შეხვდა.

მთავრობის თავმჯდომარემ „TIKA"-ს კოორდინატორს მადლობა გადაუხადა თურქეთის რესპუბლიკის მხრიდან საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის მხარდაჭერისათვის, ხაზი გაუსვა ორ ქვეყანას შორის მეგობრულ ურთიერთობებსა და მათ სიმტკიცეს.

თავის მხრივ ჰუსეინ შანლიმ, ვახტანგ ყოლბაიას მადლობა გადაუხადა მიწოდებული ინფორმაციისთვის. განიხილეს აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობასა და თურქეთის საერთაშორისო თანამშრომლობის სააგენტოს შორის სოციალურ-ეკონომიკურ საკითხებზე სამომავლო თანამშრომლობის პერსპექტივები, მათ შორის გარდაბნის მუნიციპალიტეტის სოფელ ვაზიანში დევნილი მოსახლეობის დასაქმებისა და სოციალური მდგომარეობის გაუმჯობესების მიზნით სხვადასხვა პროექტების განხორციელების შესაძლებლობები.

2017 წლის 10-13 მარტს, ფლორენციაში (იტალია), რომუალდო დელ ბიანკოს ფონდის ორგანიზებით, ჩატარდა კონფერენცია თემაზე – „პლანეტა დედამიწა 2017 წლის მემკვიდრეობა, ინტელექტუალური მოგზაურობა, ინტელექტუალური არქიტექტურა, მემკვიდრეობა და დიალოგის წარმართვა“. ასევე, მოეწყო ფონდის მე-19 საერთაშორისო ექსპერტთა ასამბლეა.

საერთაშორისო კონფერენციამ და ასამბლეამ 5 კონტინენტიდან თავი მოუყარა 45 ქვეყნის  პროფესორებს,  მკვლევრებს, აკადემიკოსებს, რომელნიც მუშაობენ მსოფლიოში კულტურათაშორისი დიალოგის განვითარების მიზნით. საერთაშორისო მასშტაბით შექმნილია ექსპერტთა და პარტნიორ ორგანიზაციათა ქსელი, რომელშიც შესულია 500-ზე მეტი უნივერსიტეტი და 80-ზე მეტ ქვეყანაში დაფუძნებული საგანმანათლებლო ცენტრები.ურთიერთთანამშრომლობის მემორანდუმით,პარტნიორ ინსტუტუციათა შორისაა აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობა. აღნიშნული მემორანდუმის ფარგლებში პროექტებისა ახორციელებს ნდობის აღდგენისა და შერიგების საკითხებში აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მინისტრის აპარატი.

საერთაშორისო კონფერენციაზე და ექსპერტთა მე-19 ასამბლეაზე სიტყვით გამოვიდა ნდობის აღდგენისა და შერიგების საკითხებში აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მინისტრის პირველი მოადგილე, სოციალურ მეცნიერებათა დოქტორი, პროფესორი, ქალბატონი ბელა კოპალიანი, რომელმაც თავის გამოსვლაში ყურადღება გაამახვილა შემდეგ საკითხებზე: თანამშრომლობა კულტურათაშორისი დიალოგის წარმართვისა და კულტურული მემკვიდრეობის პოპულარიზაციისათვის. გამოსვლაში ხაზგასმით იყო აღნიშნული, თუ რაოდენ დიდი მნიშვნელობა აქვს ეროვნული თვითმყოფადობის შენარჩუნებას და ცივილიზაციათა შორის ინტენსიურ კულტურულ დიალოგს. ხაზი გაესვა იმასაც, რომსაქართველო დღეს უდიდესი გამოწვევების წინაშე დგას, რათა გაიკაფოს გზა ევროინტეგრაციისაკენ. მან ასევე, აღნიშნა, რომდიდი მნიშვნელობა ენიჭება ისეთ ქვყნებთან და ისეთ ორგანიზაციებთან ურთიერთთანამშრომლობას, რომელთაც ამ კუთხით გამოცდილება აქვთ და რომ საქართველოსა და მისი ხელისუფლების სწრაფვა ევროინტეგრაციის გზაზე შეუქცევადი პროცესია.

გამოსვლისას აქცენტი გაკეთდა აფხაზეთის პრობლემატიკასთან მიმართებაში და ასევეაღინიშნა, თუ რა პრობლემების წინაშე დგას დღეს აფხაზეთში არსებული მხატვრულ-ისტორიული მნიშვნელობის მქონე უნიკალური ქრისტიანული საკულტო ნაგებობები, კედლის მხატვრობის უძველესი ქართული წარწერები და რომ მნიშვნელოვანია ამ კუთხით შესაბამისი საერთაშორისო ორგანიზაციების ჩართულობა და მათთან ერთად შესწავლა იმისა, თუ რა ზიანი მიადგა იქ არსებული კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლებს,რათა შესაბამისად მომზადდეს სამოქმედო გეგმა. ასევე,განსაკუთრებულად ხაზი გაესვა ქართველი და აფხაზი ახალგაზრდების ჩართულობის მნიშვნელობას პროცესებში, რომელიც დაფუძნებული უნდა იყოს ნდობის აღდგენაზე და შერიგებაზე.პროფესორმა, ქალბატონმა ბელა კოპალიანმა ისაუბრა, ასევე პუბლიკაციაზე, რომელიც სხვადასხვა ქვეყნებიდან ჩვენს პროექტებში ჩართულ ახალგაზრდებს, მათ ხედვებს მიეძღვნება….

პარალელურად ღონისძიებისა, ქალბატონმა ბელა კოპალიანმა გამართა შეხვედრები საერთაშორისო დონორი ორგანიზაციებთან, სხვადასხვა ქვეყნების უნივერსიტეტების წარმომადგენლებთან. აღნიშნულ შეხვედრებზე განხილულ იქნა სამომავლო თანამშრომლობის საკითხები ახალგაზრდობისა და  პროფესურის ჩართულობის კუთხით.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის მიერ განხორციელებული წინა პროექტები (3 პროექტი) აღიარებულ იქნა, როგორც საუკეთესო, შედეგზე ორიენტირებულ პროექტთა შორის.

2017 წლის 10-13 მარტს, ფლორენციაში (იტალია), რომუალდო დელ ბიანკოს ფონდის ორგანიზებით, ჩატარდა კონფერენცია თემაზე – „პლანეტა დედამიწა 2017 წლის მემკვიდრეობა, ინტელექტუალური მოგზაურობა, ინტელექტუალური არქიტექტურა, მემკვიდრეობა და დიალოგის წარმართვა“. ასევე, მოეწყო ფონდის მე-19 საერთაშორისო ექსპერტთა ასამბლეა.

საერთაშორისო კონფერენციამ და ასამბლეამ 5 კონტინენტიდან თავი მოუყარა 45 ქვეყნის  პროფესორებს,  მკვლევრებს, აკადემიკოსებს, რომელნიც მუშაობენ მსოფლიოში კულტურათაშორისი დიალოგის განვითარების მიზნით. საერთაშორისო მასშტაბით შექმნილია ექსპერტთა და პარტნიორ ორგანიზაციათა ქსელი, რომელშიც შესულია 500-ზე მეტი უნივერსიტეტი და 80-ზე მეტ ქვეყანაში დაფუძნებული საგანმანათლებლო ცენტრები.ურთიერთთანამშრომლობის მემორანდუმით,პარტნიორ ინსტუტუციათა შორისაა აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობა. აღნიშნული მემორანდუმის ფარგლებში პროექტებისა ახორციელებს ნდობის აღდგენისა და შერიგების საკითხებში აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მინისტრის აპარატი.

საერთაშორისო კონფერენციაზე და ექსპერტთა მე-19 ასამბლეაზე სიტყვით გამოვიდა ნდობის აღდგენისა და შერიგების საკითხებში აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მინისტრის პირველი მოადგილე, სოციალურ მეცნიერებათა დოქტორი, პროფესორი, ქალბატონი ბელა კოპალიანი, რომელმაც თავის გამოსვლაში ყურადღება გაამახვილა შემდეგ საკითხებზე: თანამშრომლობა კულტურათაშორისი დიალოგის წარმართვისა და კულტურული მემკვიდრეობის პოპულარიზაციისათვის. გამოსვლაში ხაზგასმით იყო აღნიშნული, თუ რაოდენ დიდი მნიშვნელობა აქვს ეროვნული თვითმყოფადობის შენარჩუნებას და ცივილიზაციათა შორის ინტენსიურ კულტურულ დიალოგს. ხაზი გაესვა იმასაც, რომსაქართველო დღეს უდიდესი გამოწვევების წინაშე დგას, რათა გაიკაფოს გზა ევროინტეგრაციისაკენ. მან ასევე, აღნიშნა, რომდიდი მნიშვნელობა ენიჭება ისეთ ქვყნებთან და ისეთ ორგანიზაციებთან ურთიერთთანამშრომლობას, რომელთაც ამ კუთხით გამოცდილება აქვთ და რომ საქართველოსა და მისი ხელისუფლების სწრაფვა ევროინტეგრაციის გზაზე შეუქცევადი პროცესია.

გამოსვლისას აქცენტი გაკეთდა აფხაზეთის პრობლემატიკასთან მიმართებაში და ასევეაღინიშნა, თუ რა პრობლემების წინაშე დგას დღეს აფხაზეთში არსებული მხატვრულ-ისტორიული მნიშვნელობის მქონე უნიკალური ქრისტიანული საკულტო ნაგებობები, კედლის მხატვრობის უძველესი ქართული წარწერები და რომ მნიშვნელოვანია ამ კუთხით შესაბამისი საერთაშორისო ორგანიზაციების ჩართულობა და მათთან ერთად შესწავლა იმისა, თუ რა ზიანი მიადგა იქ არსებული კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლებს,რათა შესაბამისად მომზადდეს სამოქმედო გეგმა. ასევე,განსაკუთრებულად ხაზი გაესვა ქართველი და აფხაზი ახალგაზრდების ჩართულობის მნიშვნელობას პროცესებში, რომელიც დაფუძნებული უნდა იყოს ნდობის აღდგენაზე და შერიგებაზე.პროფესორმა, ქალბატონმა ბელა კოპალიანმა ისაუბრა, ასევე პუბლიკაციაზე, რომელიც სხვადასხვა ქვეყნებიდან ჩვენს პროექტებში ჩართულ ახალგაზრდებს, მათ ხედვებს მიეძღვნება….

პარალელურად ღონისძიებისა, ქალბატონმა ბელა კოპალიანმა გამართა შეხვედრები საერთაშორისო დონორი ორგანიზაციებთან, სხვადასხვა ქვეყნების უნივერსიტეტების წარმომადგენლებთან. აღნიშნულ შეხვედრებზე განხილულ იქნა სამომავლო თანამშრომლობის საკითხები ახალგაზრდობისა და  პროფესურის ჩართულობის კუთხით.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის მთავრობის მიერ განხორციელებული წინა პროექტები (3 პროექტი) აღიარებულ იქნა, როგორც საუკეთესო, შედეგზე ორიენტირებულ პროექტთა შორის.

აფხაზეთის და სრულიად საქართველოს საზოგადოებამ მძიმე დანაკლისი განიცადა - გარდაიცვალა ღირსეული მამულიშვილი, ეროვნული მოძრაობისა და ჩვენი ქვეყნის ტერიტორიული მთლიანობისთვის აქტიური მებრძოლი, გამოჩენილი ქართველი პოეტი, პოეტური მუზის იდუმალების წვდომის კლასიკური ოსტატი, საქართველოს მწერალთა ეროვნული აკდემიის ვიცე-პრეზიდენტი, აფხაზეთის ლიტერატურისა და ხელოვნების შემოქმედებითი კავშირის თავმჯდომარე, შოთა რუსთაველის, საქართველოს სახელმწიფო, ილია ჭავჭავაძისა და გიორგი შარვაშიძის პრემიების ლაურეატი, ღირსების ორდენის კავალერი, საქართველოს პარლამენტის სამი მოწვევის დეპუტატი, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის უმაღლესი საბჭოს წევრი, საქართველოს პედაგოგიურ მეცნიერებათა აკადემიის, აფხაზეთის მეცნიერებათა ეროვნული აკადემიის წევრი, გენო კალანდია.

ბატონი გენო კალანდია განეკუთვნებოდა იმ ადამიანთა რიცხვს, რომელთა მოწოდება ქვეყანაში  მიმდინარე მოვლენების შუაგულში ყოფნაა, იგი გახლდათ თვალსაჩინო მაგალითი იმისა, თუ როგორი თავდადებით უნდა ემსახურო საკუთარ ხალხს და სამშობლოს. ის, როგორც ჭეშმარიტი შემოქმედი და მებრძოლი პოეტი, ყოველთვის იმყოფებოდა ბრძოლის წინა ხაზზე. მისი ომახიანი ხმა-შეძახილი აფხაზეთში საომარი მოქმედებებისას, ჭუბერის გოლგოთის გზაზე ამოქმედებული სახელმწიფო კომისიის შემადგენლობაში, საქართველოს პარლამენტის ტრიბუნიდან თუ მისი შესანიშნავი პოეტური კრებულებიდან, ყველგან და ყოველთვის ჟღერდა, როგორც გამამხნევებელი და იმედის მომცემი, უკეთესი მომავლის რწმენისა და სულის სიმტკიცის შენარჩუნებისაკენ მოწოდები ზარი.

გენო კალანდიას შემოქმედება ქართული პოეტური ნიჭის კიდევ ერთი ბრწინვალე გაელვებაა ქართული ლიტერატურის ისტორიაში, იგი ღირსეულად ამშვენებს ეროვნული კლასიკური მწერლობის უმდიდრეს საგანძურს. გენო კალანდიას შემოქმედება, ღრმა ფილოსოფიური წიაღსვლებით და უნაზესი ლირიკით შეკრული პოეტური ნაშრომებით, მარადიულ ღირებულებებზე ფიქრის, მათზე მუდმივი ზრუნვის ჭეშმარიტი ნიმუშია.

ბატონი გენო კალანდია დაიბადა 1939 წლის 15 აპრილს ზუგდიდის რაიონის სოფელ შამგონაში. ჟურნალისტური განათლება მიიღო მოსკოვში, სხვადასხვა დროს მუშაობდა სოხუმის რადიოში, გაზეთ "საბჭოთა აფხაზეთში", სოხუმის სახელმწიფო დრამატული თეატრში, იყო აფხაზეთის თეატრალური საზოგადოების თავმჯდომარე, ალმანახ „ეგრისის" რედაქტორი, ჟურნალ „რიწის" პასუხისმგებელი მდივანი, აფხაზეთის მწერალთა კავშირის მდივანი, საქართველოს მწერალთა კავშირის აფხაზეთის ორგანიზაციის თავმჯდომარე. მისი ძალისხმევით დაწესდა ცნობილი აფხაზი პოეტისა და საზოგადო მოღვაწის გიორგი შარვაშიძის სახელობის სახელმწიფო პრემია, რომლის კომიტეტსაც წლების განმავლობაში თავადვე ხელმძღვანელობდა.

გენო კალანდიას ლექსების პირველი კრებული „ცა და ფოთლები" გამოვიდა 1966 წელს ქ. სოხუმში, მისი პიესები „მთვარის საათი" „ადგილის დედა" და „ძე შეცდომილი" დაიდგა სოხუმის და საქართველოს სხვა თეატრებში. გენო კალანდია 30-მდე პოეტური კრებულისა და დრამატული პიესის ავტორია, რომელთაგან განსაკუთრებით გამოირჩევა: „ფესვები", „მიწის ჭრილობა", მწუხრის არაბესკები", „მესამე თვალი", „ასი სონეტი", „რეკვიემი", „ისევ რეკვიემი", „ერთტომეული". მისი ლექსები თარგმნილია და ცალკე წიგნებად გამოცემულია რამდენიმე ენაზე.ნიმუშია. მას არაერთი სამომავლო გეგმა ჰქონდა, მაგრამ ამ წუთისოფელში თავისი ფიზიკური არსებობა ყველასთვის მოულოდნელად, სულ რაღაც ერთი თვის ავადმყოფობის შემდეგ, სამოცდა მეთვრამეტე  წელს ამოწურა.

ასეთი უზადო ნიჭით დაჯილდოებული ბატონი გენო ურთიერთობებში იყო უშუალო და გულისხმიერი, ყველასთვის მზრუნველი, გამოირჩეოდა  განსაკუთრებული სისადავით და თავმდაბლობით. ერთ-ერთ ლექსში "ანდერძი" მთელი თავისი მოღვაწეობა  მწირი სიტყვებით აქვს შეფასებული:

                                         ".... იყავ ერთგული ჩემთა უფალთა,
                                          და ამოკვეთე საფლავის ქვაზე:
                                          იყო... ცხოვრობდა... წერდა.... უყვარდა...."

წავიდა ჩვენგან თავის ხალხსა და სამშობლოზე უზომოდ შეყვარებული ადამიანი, რომელსაც მტკიცედ სწამდა, რომ მისი აფხაზეთი აუცილებლად დაუბრუნდებოდა დედა საქართველოს. არ ეპუებოდა უსაყვარლეს და მონატრებულ მშობლიურ გარემოს მოწყვეტას, "დევნილის" ხვედრს.... აფხაზეთი იყო მისი გულის სიღრმიდან ამოსული მოუშუშებელი ტკივილი, ყოველდღიური ფიქრი და ხვალინდელი იმედი. წავიდა კიდევ ერთი, საკუთარ კარ-მიდამოში დაბრუნების აუხდენელი ოცნებით და დარდით გულდაფერფლილი კაცი პატრიოტი, კაი ყმა, მამულის და ერის მოყვარე, წავიდა უღალატო და ერთგული მეგობარი, ჭეშმარიტი მამულიშვილი და დიდი ტკივილი  დაუტოვა თავის ოჯახსა და ახლობლებს.

გაგვიჭირდება ბატონ გენოზე წარსულ დროში საუბარი, ყოველთვის მოვისაკლისებთ მის სითბოსა და სიყვარულს, თუმცა მარადისობაში დავანებული ისევ გააგრძელებს სიცოცხლეს ჩვენს გულებში. მის სახელს და ავტორიტეტს არასდროს მოაკლდება სიკაშკაშე ზეციურ საქართველოში! სიმბოლურია ისიც, რომ მისი ბოლო ნაშრომი - "საგალობლები უფლისთვის", რომელიც მკითხველმა იხილა მის გარდაცვალებამდე რამდენიმე კვირით ადრე, არის ხმამაღალი აღსარება ღვთის წინაშე, რასაც ადასტურებს პოეტის ეს სტრიქონები: "         

                                  "უფალო ჩემი სახელით გეტყვი:
                                    მადლობა დიდი! შენთან ვარ, აქ ვარ!
                                    როდესაც წავალ, განგების ნებით,
                                     მიხილავ უფრო ერთგულს და მართალს"

მშვიდობით, ბატონო გენო!

მსუბუქი იყოს ქართული მიწა, რომელიც სიყვარულით მიიბარებს თქვენს ღირსეულ ცხედარს! უფალმა დაგიმკვიდროთ სასუფეველი! ამინ!

აფხაზეთის უმაღლესი საბჭო: გვაზავა ელგუჯა, გვაძაბია დავითი, გამახარია ჯემალი, გასვიანი აკაკი, კაჭარავა  ვახტანგი, კვარაცხელია მურმანი, ლომინაძე გივი, ლორთქიფანიძე თემური, მგალობლიშვილი ნუგზარი, მესხია ნაპოლეონი, მარშანია ადა, მჟავია თემური, ნაგარნინა ოლგა, საჯაია  ჯემალი, ქარაია რაისა, შამუგია როსტომი, ცატავა რუდიკი, წოწონავა  ანზორი, ხეცურიანი შოთა, ხუბუა თამაზი, ჯგუბურია  ზურაბი.

აფხაზეთის მთავრობა: ყოლბაია ვახტანგი, ფარფალია მურმანი, ჯაიანი დიმიტრი, ბაკარაძე ქეთევანი, გვაძაბია დავითი, კუჭუხიძე კონსტანტინე, კოპალიანი იგორი, ბასარია ვალერი.

აფხაზეთში 1993 წლის მარტში განვითარებულ ტრაგიკულ მოვლენებთან დაკავშირებით აფხაზეთის მთავრობის თავმჯდომარის მოვალეობის შემსრულებელმა ვახტანგ ყოლბაიამ, აფხაზეთის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარემ ელგუჯა გვაზავამ, აფხაზეთის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატებმა, აფხაზეთის მთავრობის წევრებმა, აფხაზეთის მთავრობის აპარატისა და აფხაზეთის სტუქტურების თანამშრომლებმა, ვეტერანებმა და დევნილმა საზოგადოებამ საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობისთვის დაღუპულ გმირთა მემორიალი გვირგვინით შეამკეს და პატივი მიაგეს მათ ხსოვნას.

1993 წლის 15-16 მარტს, მოწინააღმდეგემ სოხუმზე, გუმისთის მიდამოებში ფართომასშტაბიანი იერიში განახორციელა, რაც ქართულმა შეიარაღებულმა ძალებმა ღირსეულად მოიგერიეს და პოზიციები გაიმაგრეს, მაგრამ ამ უმძიმეს და უთანასწორო შეტაკებას შეეწირა და ბრძოლაში დაიჭრა ასობით თავდადებული მებრძოლი, რომლებმაც საკუთარი სიცოცხლის და ჯანმრთელობის ფასად გადაარჩინეს ათასობით მშვიდობიანი მოქალაქე.

აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკის სავაჭრო - სამრეწველო პალატის პრეზიდენტად იურისტი, პოლიტიკურ მეცნიერებათა დოქტორი ივანე დოლიძე აირჩიეს. ივანე დოლიძე აქვს დიდი სამუშაო გამოცდილება კერძო და სამთავრობო უწყებების მმართველ პოზიციებზე.  გახლავთ წარმატებული ბიზნესის მენეჯერი. 

 ,, ჩვენი მიზანია საშუალო და მცირე ბიზნესის განვითარება, მათ შორის, უცხოური ბაზრების ათვისება და შიდა ბაზარზე წარმატებით დამკვიდრება. ევროკავშირთან ღრმა და ყოვლისმომცველი სავაჭრო შეთანხმების (DCFTA)  ფარგლებში და საქართველოს მიერ თურქეთთან, ჩინეთთან, დსთ -სთან და სხვა ქვეყნებთან თავისუფალი ვაჭრობის შესახებ დადებული შეთანხმებების პირობების გათვალისწინებით ხელის შეწყობა  ბიზნესმენებისთვის,  რათა მათ ევროპულ სტანდარტებთან შესაბამისობაში აწარმოონ თავიანთი პროდუქცია და სერვისები. ამ ამოცანის მისაღწევად, სავაჭრო-სამრეწველო პალატა განახორციელებს სხვადასხვა შეხვედრებს საშუალო და მცირე ბიზნესის, მთავრობის შესაბამისი უწყებების, საერთაშორისო და ადგილობრივი ორგანიზაციების მონაწილეობით. სავაჭრო - სამრეწველო პალატა მიაწვდის ბიზნეს სექტორს მათზე მორგებულ სერვისებს, გაუწევს სამართლებრივ და ეკონომიკურ კონსულტაციას, გამართავს ტრენინგებს და დაეხმარება მათ ინვესტორების მოძიებაში ,  მცირე და საშუალო ბიზნესის ინტერესების ხალშეწყობისა და უკეთ ადვოკატირებისათვის. მათივე მონაწილეობით, პალატა ამუშავებს შესაბამის სტრატეგიას, რომლის დასრულება იგეგმება 2018 წელს. თუ გსურთ მონაწილეობა მიიღოთ სტრატეგიის შექმნაში და გაქვთ კონკრეტული მოსაზრებები და იდეები, გთხოვთ მოგვაწოდოთ ინფორმაცია"-განაცხადა ივანე დოლიძემ.

აფხაზეთში 1993 წლის მარტში განვითარებულ ტრაგიკულ მოვლენებთან დაკავშირებით აფხაზეთის მთავრობის თავმჯდომარის მოვალეობის შემსრულებელმა ვახტანგ ყოლბაიამ, აფხაზეთის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარემ ელგუჯა გვაზავამ, აფხაზეთის უმაღლესი საბჭოს დეპუტატებმა, აფხაზეთის მთავრობის წევრებმა, აფხაზეთის მთავრობის აპარატისა და აფხაზეთის სტუქტურების თანამშრომლებმა, ვეტერანებმა და დევნილმა საზოგადოებამ საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობისთვის დაღუპულ გმირთა მემორიალი გვირგვინით შეამკეს და პატივი მიაგეს მათ ხსოვნას.

1993 წლის 15-16 მარტს, მოწინაღმდეგემ სოხუმზე, გუმისთის მიდამოებში ფართომასშტაბიანი იერიში განახორციელა, რაც ქართულმა შეიარაღებულმა ძალებმა ღირსეულად მოიგერიეს და პოზიციები გაიმაგრეს, მაგრამ ამ უმძიმეს და უთანასწორო შეტაკებას შეეწირა და ბრძოლაში დაიჭრა ასობით თავდადებული მებრძოლი, რომლებმაც საკუთარი სიცოცხლის და ჯანმრთელობის ფასად გადაარჩინეს ათასობით მშვიდობიანი მოქალაქე.